wim biewenga

Waar groeide je op? En zien we nog sporen van je jeugd in je werk?

WIM: Ik groeide op op een boerderij in de provincie Groningen, bekend als Het Hoogeland. Dat vlakke land, die akkerbouw, die sloten en vaarten, die luchten, dat is een landschap waartoe ik me nog steeds aangetrokken voel. Tot 1991 was ik wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht. Daarna werd ik fulltime kunstenaar en verhuisden wij, mijn vrouw Stiene en ik, naar Zuidwest-Drenthe om weer die ruimte te ervaren. Ik houd meer van de polders en de akkers dan van duinen of bossen. Dat zie je dus in mijn werk, dat landschappelijke, dat ruimtelijke.

Wie was je beste tekenleraar, kunstdocent? Wat heb je van hem of haar geleerd?

WIM: Als kind/tiener had ik al interesse in kunst. Ik bestelde bij de bibliotheek in het dorp kunstboeken. En schilderde mooie landschapjes, die ik verkocht, waardoor ik weer verf en doek kon kopen. Op de HBS vielen mijn tekeningen op bij de tekenleraar. Op het eindexamen had ik een 9 voor tekenen. De tekenleraar nam de klas mee naar het Groninger Museum en daar zag ik schilderijen van De Ploeg, onder andere van Jan Wiegers. Dat kwam binnen. Het waren heerlijke middagen in het Groninger Museum. Maar het kwam niet bij mij op om naar de kunstacademie te gaan. Tijdens mijn studie Diergeneeskunde begon ik weer te schilderen en te tekenen. Vaak uitgaande van landschappelijke elementen, en altijd de ruimte opzoekend. En al doende en observerend en experimenterend zocht ik mijn weg daarin.

Met welke schilders voel je, behalve met Jan Wiegers, nog meer verwantschap?

WIM: Ik voelde aanvankelijk verwantschap met Gerrit Benner, de Friese landschapsschilder. Toen ik mijn schilderijen in de loop der jaren meer ging afpellen, verdween Benner naar de achtergrond. Het werd een persoonlijke zoektocht. Mijn belangstelling ging daarna meer uit naar de nieuwe figuratieven, Lucassen en Freijmuth en toen verschenen er ook weer anekdotische elementen in mijn werk. Daarbij ook wel geïnspireerd door dichters als Pessoa en Kopland. Op een nieuw doek schreef ik soms eerst een gedicht, om het doek een lading te geven. Dat schilderde ik weer weg, op zich hoefde het schilderij daar geen connectie met te hebben. Daarna zocht ik verder en kwam bij het ruimtelijke van de geometrische abstractie terecht: Mondriaan. Ik merkte dat er achter die geometrische abstractie van Mondriaan toch heel veel emotie schuilgaat, al is dat niet direct manifest. Ik herkende zijn zoektocht. Het belang van lijn en vlak werd mij steeds duidelijker.

Ik ben heel ver gegaan in het afpellen, maar nooit zo ver dat er uitsluitend één vlak wit overblijft. Ik wilde en wil blijven bouwen met autonome elementen, anders verdwijnt de betekenis voor mij. Dan wordt het te conceptueel. Maar van die vaak weinige elementen is de plaats en de grootte natuurlijk essentieel voor de betekenis van het schilderij, en dáár zit mijn zoektocht.
De laatste jaren wordt mijn werk weer meer narratief. Ik zie overal om mij heen een uitgangspunt voor een schilderij: een knullig plantje, een bepaalde lichtinval of lijnenspel, het dagwerkboek van mijn vader…

Als je zo houdt van de ruimte, hoe kijk je dan aan tegen een lijst om je werk?

WIM In mijn beginperiode lijstte ik mijn werken in. Toen ik meer abstract begon te werken, waren de lijsten storend. Ik wilde in het werk de suggestie wekken dat de lijnen doorlopen naar buiten en dat er lijnen van buiten naar binnen lopen. De wereld houdt niet op bij de randen van het schilderij. De laatste jaren begin ik sommige schilderijen weer in te lijsten; door een lijst benadruk je de eigen identiteit van het werk.

Wat is de betekenis van je atelier voor je?

WIM Mijn atelier is voor mij een privé vrijstaat, ook de tijd eist hier geen plek op. Je bent er teruggeworpen op jezelf, op je twijfel en je zoektocht. Maar het is ook de plek om niets te doen. Jezelf de rust en ruimte te gunnen en je kop leeg te maken.